همزمان با فرارسیدن اولین سالگرد کشته شدن مهسا امینی در بازداشتگاه گشت ارشاد و خیزش گسترده مردم ایران پس از قتل مهسا در بازداشت گشت ارشاد، شماری از زندانیان سیاسی محبوس در زندان های ایران در حمایت از جنبش زن زندگی آزادی، از آغاز اعتصاب غذای خود در روز ۱۶ سپتامبر خبر دادند.
پنج زندانی سیاسی محبوس در زندان اوین در نامه‌ای اعلام کردند در همبستگی با خواست و اراده زنان و مردان و نسل جوان در سالگرد کشته‌شدن مهسا (ژینا) امینی و در اعتراض به سرکوب گسترده مردم توسط حکومت، روز شنبه ۱۶ سپتامبر اعتصاب غذا می‌کنند.
این نامه که به امضای مصطفی تاج‌زاده، حسین رزاق، سعید مدنی، مهدی محمودیان، و محمد نجفی رسیده روز پنجشنبه ۱۴ سپتامبر سال جاری در صفحه اینستاگرام حسین رزاق منتشر شده است.
امضا کنندگان این نامه تاکید کرده اند که «برای تحقق همه خواسته‌های به حق از جمله توقف حجاب اجباری و در اعتراض به تداوم سیاست‌های سرکوب‌گرانه، ضد ملی و ضد زن، بویژه لایحه ارتجاعی موسوم به «عفاف و حجاب»، روز شنبه ۱۶ سپتامبر اعتصاب غذا می‌کنیم تا با همه کوشندگان خشونت‌پرهیز، برای ایرانی مستقل، آزاد، توسعه‌یافته و (عاری از) هرگونه تبعیض اعلام همبستگی بنماییم.»
در اقدام مشابهی دیگر، آیدا یونسی، خواهر علی یونسی، دانشجوی زندانی، روز پنجشنبه ۱۴ سپتامبر ۲۰۲۳، با انتشار متنی در شبکه ایکس از «اعتصاب غذای برادرش و امیرحسین مرادی، دیگر دانشجوی نخبه محبوس در زندان اوین تا سالگرد کشته‌شدن مهسا امینی خبر داد.
علی یونسی و امیرحسین مرادی، دو دانشجوی نخبه دانشگاه صنعتی شریف، پس از بازداشت در ۲۲ فروردین ۱۳۹۹ هر یک توسط دادگاه انقلاب اسلامی به ۱۶ سال زندان محکوم شدند که ۱۰ سال آن اجرایی است.
آیدا یونسی نوشته است برادرش و امیرحسین مرادی از روز پنجشنبه ۱۴ سپتامبر تا روز شنبه ۱۶ سپتامبر و سالگرد کشته‌شدن مهسا امینی در بازداشت گشت ارشاد در «اعتصاب غذای تر» خواهند بود.
همچنین ۱۳ زندانی سیاسی محبوس در زندان اوین پس از انتقال اجباری به زندان قزل‌حصار از روز یک‌شنبه ۱۲ شهریور در اعتراض به این جابه‌جایی و شرایط نامناسب زندان دست به اعتصاب غذا زده‌اند.
این زندانیان عبارتند از سامان صیدی (یاسین)، لقمان امین پور، سعید ماسوری، افشین بایمانی، سپهر امام جمعه، زرتشت احمدی راغب، محمد شافعی، حمزه سواری، کامیار فکور، احمدرضا حائری، رضا سلمان زاده، جعفر ابراهیمی و مسعود رضا ابراهیمی نژاد.
شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی فرهنگیان ایران در این زمینه گزارش داد زندانیانی که اعتصاب غذا کرده‌اند در بند امن زندان که مخصوص زندانیان تنبیهی است، نگهداری می‌شوند و امنیت ندارند.
بر طبق این گزارش، بند امن زندان قزل‌حصار فاقد آب آشامیدنی و آب گرم برای استحمام و هرگونه امکانات پخت‌وپز و فروشگاه است و زندانیان تبعید شده از تلفن به صورت عادی، پتو و امکانات درمانی و بهداشتی محرومند.
طبق اعلام این شورا، انتقال این زندانیان از زندان اوین؛ بدون اطلاع و با فریب و به بهانه‌های مختلف صورت گرفته و این روند با اعمال خشونت، تهدید و توهین و بستن دست‌بند و پابند به زندانیان انجام شده است.
شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی فرهنگیان افزوده است که مطالبه اصلی زندانیان تبعیدی، بازگشت به زندان اوین و پایان فوری پرونده‌سازی امنیتی علیه آنهاست و تاکید دارند که تا برآورده شدن این خواسته‌ها، به اعتصاب غذای خود ادامه خواهند داد.
در پی درخواست خانواده‌های دادخواه از بهاره هدایت زندانی سیاسی محبوس در زندان اوین برای شکستن اعتصاب غذا، این زندانی سیاسی پس از دو هفته به اعتصاب غذای خود پایان داد و در پیامی از زندان اوین گفت که «اعتصابم را شکستم، اما عهدم را نه.»
بهاره هدایت در این نامه که چهارشنبه ۱۳ سپتامبر در سالروز «ربایش دختر ایران مهسا (ژینا) امینی توسط ماموران جمهوری اسلامی» نوشته، گفته است که «در این روز تاریخی، به حرمت خواسته خانواده جاویدنام محمدجواد روحی، به حرمت خانواده جاویدنام مهسا امینی، به حرمت دادخواهان جنایت انهدام هواپیمای اوکراینی و به حرمت همه داغداران و دادخواهان به‌خصوص مادران دادخواهی که طی این مدت مرا مرهون لطف خود کردند و درخواست شکستن اعتصاب را مطرح کردند، به اعتصابم پایان می‌دهم.»
این عضو سابق شورای مرکزی دفتر تحکیم وحدت تأکید کرده که «اعتصابم را می‌شکنم، اما عهدم را نه، عهدم با خودم و با شما مردم رنج‌دیده وطنم، تا روزی که ردپای جمهوری اسلامی، این حکومت ضد آزادی، از خاک ایران زدوده نشود.»
شخصیت های مختلف سیاسی و اجتماعی در داخل و خارج از کشور برای حضور گسترده مردم در اولین سالگرد آغاز جنبش مهسا در سال ۱۴۰۱، در خیابان ها، فراخوان‌های مختلف صادر کرده‌اند و در شمار کثیری از شهرهای جهان، ایرانیان همدل و متحد به خیابان ها خواهند آمد تا در اعتراضاتی مدنی، از مردم داخل کشور و انقلاب ملی ایران حمایت کنند.
