شهری کاهِم کاریئے باندات پرچا نرمێن جُنز شِنگ تر بنت؟

اریکا چنوئث

ائولی پَسّئو اِش اِنت که چۆناییا بازێنے چه دُنیایئے مردمان اے دیدانک کبول کُرتگ که نرمێن کاهم دارگ، په ساچشتئے دگریئے واستا شَرّێن و پرسۆبێن درۆشمے.

دومی، زانتئے (اطلاعات) تکنولوژیا، مردمانی زانِشت په گوَستگێن پێشامدان که هچ هالے چه آیان نبوتگ یا پرۆش دئیگ بوتگ‌اَنت آسانتر کُرتگ. زانتکار چۆ پێسریگێن وهدان، زانتا (اطلاعات) ٹَپّاس کُرت نکننت اے پێش داریت که رَسانکئے درگێجگ و زانتانے که آمێن مردمانی واستا سَهت تر بوتگ‌اَنت و درگێجگ نبوتگ‌اَنت آسانتر بوتگ‌اَنت.

سئیمی، جُنزئے بازار ائوادگ بئیان اِنت.  اے کار، گۆ اے چمشانکا که دئولتئے بُنپانی په سلاهبندێن جُنزان، که گۆن شئورویئے پرۆش ورگا کمتربوتگ تا اندازے جهل آتگ، رۆشن‌تر بوتگ.

چارمی، رَند چه دومی جهانی جنگئے دئورا، بازێنے چه چمّا آیوکێن مردمان،  په اِنسانئے هکّا و اَدالتئے واستا و ترُندیئے بئین برگا اَرزش دئینت و آییا واننت.

بله پدا هم پرێشان کنۆک ترێن بُن گپّ اِش اِنت که دنیایئے تئوامێن مردم اے پِگرا کننت که مردمانی بازیئے همگرنچی زُلمئے واستا زلوری اِنت. گوَستگێن دهئیانی تها، دموکراتیکی دئولت گێشتر چه هر وهدیا لرزگا اَنت و وت دارگیئے درۆشما واترّ بوتگ‌اَنت. هساپ چۆ پێش دارنت که گێشتر چه ۵۰ درسد چه نرمێن جُنزان چه ۱۹۰۰ ئے سالا تان ۲۰۱۹ ئے سالا سۆبمند بوتگ‌اَنت. اے نیاما چه ۱۹۶۰ ئے دهئیا تا کساس ۲۰۱۰ ئے دمگان بِلّی که سۆبمندی گێشتر بوتگ بله اے گوَستگێن وهدا بازێن دگریے پێش آتکگ. رَند چه ۲۰۱۰ ئے سالا سۆبمندیئے تئوامێن جُنزانی کیمت جَهل آتکگ. بُندرا، گوَستگێن دهئیا کمتر چه ۳۴ درسد چه نرمێن جُنزان سۆبمند بوتگ‌اَنت چۆ که کمتر چه ۹ درسدئے ترُندێن جُنزان سۆبمند بوتگ‌اَنت. پمێشکا گوَستگین ده سال یک مزنێن و بلاهێن زِدّیا پێش داریت. هما وڑا که شهری کاهم داری یکّے چه شنگترێن درۆشمان اِنت که جُنزئے جَنگی په یک چکّاسبندے بدل کُرتگ، یک کسانێن وهدیا آییئے سۆبمندی کم بوتگ. راستترێن تاریپ په نرمێن جُنزئے سۆبمندیئے کم بئیگا رَند چه ۲۰۱۰ ئے سالا په اسلئے بدل بئیگئے جهانی بُنگپان که جُنزئے سرا پێش آتکگ‌اَنت اشارت کنت.

ائولی، جُنزانے که انّون وتی کارا کنگا اَنت چۆ بیت کنت که گۆن پادگیرترێن رژیمیئے گۆما دێم په دێم ببنت. آ رژیمانے که گۆن وتی همگرنچانی و دمگی بُنپانیا، نمنّوکانی ارزشدارێن باسکانی زندانی کنگا یا مردمی جُنزانی سِکێن دئیگ په ترُندیئے کارمرز کنگا، مزنێن مشکلانی تها گیر  کپتگ‌اَنت. لهتێن چه اے رژیمان چه زهرشانی کنۆکانی گئیر بُندرێن هالانے که آ په اِشان گواجار کنگ بوتگ اَنت شنگ کنگئے  شرّی زانگئے رَندا اَنت که آ ڈنّی و امپریالسمئے بُنپانیئے چێرا اَنت. لهتێن دگه چۆ اێران، ونزولا، ترکیه، سوریه، هُنگ‌کُنگ، چین و روسیه وتی کدُرتمندێن دنیایی بُنپانان تکّه‌اِش کُرتگ تان دیپلماتیکێن چَتر و برے په رژیمان نزامے بجۆڑێننت. هچّ شُهبهے نێست که کارگُشادانے که چُشێن بُنپدانی سرا کار کننت گۆن زورآور و نمنّۆکێن دژمنیئے گۆما دێم په دێم بنت.

دومی، انّوگێن دئولت بیت کنت که گۆن نرمێن چکّاسبندانی، مَنّگ و یاد گرَگئے رَندا اَنت.

مرۆچان، کُدرتانی واهُند چۆ شَرّیا په اے مزنێن باورا رستگ‌اَنت که جُنزانی یکجاهی په انّوگێن زۆرآورانی واهُندان مزنێن پاتراپے اِنت. بگئیر چه اشیا هم، شهری کاهم داری انچۆ جاه‌گر بوتگ که په جُنزانی اۆشتارێنگئے واستا دئولت په وتی دێمرئویئے واستا و وتی پگری سیاسی  کانونی زانگئے واستا سک باز کار کنگا اِنت اے درۆشما بازێنے چه پَٹّ و پاس کنۆکان [پگری اۆشت] نام بستگ. که یکّے چه مزنێن اۆشتارێنگئے درۆهان و جُنزانی جُتایی و تۆکا آیۆکیئے اَڈ کنگ‌اِنت. گۆن اے کارا، اُگدهدار پێسر چه اِشیا که ترُندێن جُنز مزنێن بنهشتی [پایگاه گسترده] په مردمانی بُنپانی و کُدرتئے بنپانیئے واستا بجۆڑێننت آیان گۆن جُتا کنۆکێن درۆشمانے کارمرز کنگا، چۆ ترُندیئے کارمرزئے واستا سُکێن بدئینت. اے بنگپئے گۆما تپاک و درنیامی مردم چه جُنزانی هئوار بئیگا دوری کننت یا جُنزئے کانونا بدنام کننت.

سئیمی، آمریکایئے امپریالیسمئے دێما، تۆکی و جهانی کاهم داریئے گێش بئیگ، اے سرڈگارا چه جهانی بازارا پُشتا کِنزگئے نێمگا په اے واستا که یک کُدرت والاے لۆٹیت وتی لیبرال آجویئے برندا ڈنّی سرڈگاران شِنگ بکنت، رئوانی داتگ. پدا هم زانگ بیت نرمێن جُنزانی  سۆبمندیئے کمّیئے اسلی سئوب، جُنرانی وتی کِردان وارِسی کنت.

ائولی، هما وڑا که پێسریگێن کِسمتا گوَشگ بوت، جُنزانی مهمترێن سۆبمندیئے پجار آیانی وتی انداز اِنت. گوستگێن سالان، شهری جُنزانی کاهِم داری درنیامی هسابا چه آ چیزے که پێسرا بوتگ کمتر بوتگ‌اَنت. چۆ که چه ۲۰۱۰ ئے سالا، درنیامی هسابا بُرزترێن همکاری کمتر چه ۱.۳ درسد کم بوتگ.

دومی، انّوگێن جُنزان واهشت هست سک باز په زهرشانیانی سرا تکّه بکننت بگئیر چه اِشیا که آ دگه همکاری نکنگئے تکنیکان ـ چۆ آمێن اۆشت‌کاری (اعتصابات) و شهری نمَنّگ ـ که سۆبمندترێن درۆشم اَنت مزن و برجم دارگ ببنت. بازێن زهرشانی مدام په زانتکارانی پشارئے کاربندگئے واستا سۆبمندترێن نه‌اَنت، هاس وهدے که وهدئے دراجیا اَبدمان مبنت. اے دگه همکاری نکنگئے تکنیک، چۆ آمێن اۆشت‌کاری سک باز اکتسادی زندگیئے دێمگیر بیت کننت آسریا زوت‌ترێن بهر آییئے رَندا اِنت.

سئیمی، اَنّوگێن جُنز گێشتر په دیجیتالئے کار و برجم دارگ، هاس چه راجی رَسانکانی  دْرۆشما تکّه کُرتگی که آییئے تها شرّی هست. چه یک نێمگے، دیجیتالئے کِرد، په اَنّوگێن جُنزانی واستا په بازیئے مُچ کنگئے واستا سک باز سۆبمند اِنت. اے کار مردمان اجازت دنت تان وتی شکایت و اَرزان سک باز شِنگ بکننت. انچۆ مردمان کُدرت دنت تان چه رَسانکی راهان که دئولتی اُگدهدارانی نێمگا ٹپّاسگ (کنترل) نبنت، وارِسی و برجم داری  بکننت بله آ جُنزانے که دیجیتالی مراگشانی سرا تکّه داتگِش چۆ بیت کنت په کمترێن مردمانی سرۆکیئے واستا سۆبمندێن جُنزانے که نکش داری و گپّ و ٹال کننت و آمێن آماچ اَڈ کننت مجهّز ببنت. کُدراتانی واهُند گۆن دیجیتالئے کارا په چَمشانک و جُتا کنگ و نمنّۆکانی اۆشتارینگئے واستا کارمرز کننت یا آسانیئے سرا وارِسیا بُرَّنت و جُنزا چکّاسبندا کَشّنت. همے وڑا وت‌واه سک باز چه دیجیتالئے کارا په گلتێن زانتئے شنگ کنگ و تبلیگ و دُژمنی پئیگامئے واستا بدێن کارمرز کننت. آسریا، جُنزئے سۆبمندیئے کم بئیگ، بیت کنت تان اندازهے سئوبی اوشتئے ٹوه‌ترێن تکنیکانی شنگ بئیگ دئولتئے دستا ببیت.  هۆشمندترێن سرۆکان تێزهۆشێن درۆشم جۆڑ کُرتگ که آیانی گۆما تۆکی دُژمن چۆ گئیر دئولتی برجم دارۆک (NGO)، نمنّوکانی سرۆک، جُنزانی بدلی لۆٹ، اِنکلابان اۆشتارێننت.

پدا هم چۆن چار سئوبا زانگ بیت اَنگت هم شهری کاهم کار، زُلمی ریشّگ دارێن کُدرتان چکّاسا بکَشّنت.

۱ـ هچ یکّے چه هۆشمندێن هکومتانی کِردان په نمنّۆکانی اۆشتارێنگئے واستا بے‌اَئیب نه اِنت

۲ـ پَٹّ و پاس پێش دارنت، زلور آمێن اۆشتارێنگ یک ستکێن آمێن اۆشتارێنگی کِردے نه‌اِنت.

۳ـ جُتا چه دئولتانی تێزهۆشێن اۆشتارئے درۆشما، مردمانی کُدرتانی ندارگ چه بازێن جهانئے جاهان هست‌اِنت.

۴ـ کارزانتان چه وڑ وڑێن راهان، تێزهۆشێن  اۆشتاتئے تکنیکانی یکّیِش بندات کُرتگ.

یکّے چه پرێشانیانے که په نرمێن جُنزانی واستا گوَشگ بوتگ، اِش اِنت که آ هما کُدرتان هکومتئے سرا رسێننت که اۆشتارێنۆک‌تر چه آیانی اَنت که آیانی جاه‌گر (جایگزین) بوتگ‌اَنت یا اگن نرمێن جُنز پرۆشئے دُچار ببنت، سلاهبندێن جُنز والا جنگا وتی دستا گِرنت که تۆکی جنگیا کَشّگ بیت.

گۆن اَهدئے گوَستگێن چمشانکا، اے پرێشانی بوت کنت. هاس اِشی که گوَستگێن سالانی تها کاهم داریئے جُنزئے دَروَر سرڈگارنے تها چۆ سوریه و لیبی و سودان تۆکی جنگا کَشّگ بوتگ. بله گێشترێن پَٹّ و پاس پێش دارنت اے دَروَر جُتا چه کانونا اَنت. بازێن وانگا پێش داشتگ که نرمێن کاهم داریئے جُنزان گێشتر  دموکراتیکئے آپدَرگا (گذار) کشّگ بنت که دموکراتیکئے پورهێن مُهریئے سرا کشَّگ بنت. چۆناها آ سرد.ڈگارنے تها که نرمێن کاهم داریا پرۆش وارتگ، همسنج گۆن آ سرڈگارنے که سلاهبندێن جنگانی دُچار بوتگ‌اَنت کساس چار برابر اهتمالی هست که  چه پنج سالا رَند چه جنگا، مردم دۆستیئے (دموکراسی) نێمگا دێمِش کُرتگ.

بله، مردم دۆستی جُنزانی اێوکێن آماچ نه‌اِنت. آیانی لۆٹ  راجی اِدالت، اکتسادی، پدرێچی گوَشگ بیت که بُرزتر چه دموکراتیکی جُنزان چۆ گچێن کنگ، چمشانک و شهری هکوک اَنت. پدا هم مردم دۆستی گێشتر یک پێش زلورتێن زلورتے په اے مزنێن آماچانی جۆڑێنگا.. انچۆ بگئیر چه مردم دۆستیئے گوَزگا، پَٹّ و پاسان پێش داشتگ که آ سرڈگارانے که نرمێن کاهم داریئے جُنزی پُشتا گوازێنتگ، کمتر گُمان رئوت که آ تۆکی جنگا پدا بگندنت و شئوک‌ترێن زندگیے آیانا بیت.

سرجمی هسابا راجانے که چه نرمێن کاهم داریئے جُنزانی کارمرز کُرتگ سک کمتر وئیرانی و هرابیئے گۆما دُچار بوتگ‌اَنت و گێشتر کُدرتئے وارِسی آیانی تها بدل بوتگ. بُرزترێن جاه سیاسی همگرنچی و  شهری آمێن راجئے برجم داری، مزنێن وهدیا راستێن سۆبمندیے په دموکراسیئے سرا هستی، چیا که شهری کاهِم داریئے جُنز، مردمان اے سرگوَستا دنت که گۆن نرمێن درۆشمیا وتی لۆٹان و  دئولتئے اَڈی پسئوا دئینت. بله مهمّێن نکته اِش اِنت که اگن مُچی جُنز،‏ ترُندێن جنگان (په دَروَر لیبی یا سوریه) بدل ببنت، گُڑا دموکراسیئے چمشانکئے بازی، کساس سِپر بیت.

انچۆ جاه کئیت که نرمێن مُچی جُنز سک کم اێوکی هکومت داریئے جُنزئے مشکلان چۆ جُتاێن جُنزئے نێستی، آمێن تباهی و نابرابرێن مکانیسمئے بهری، کُدرتا بجۆڑێنیت. چیا که دموکراتیکئے مُهری، نۆکێن آدتئے اَڈ کنگئے زلورت په جهمنندان، جُتاێن جُنزانی تها بُنگنجی، زۆرانی جُتایی، امنیتی نیرو و اساسی کانونئے گهتری اِنت چۆ که تئوامێن جهمنندانی هُکوکا اهترام و اِزّت بکننت. اے مُهرێن درۆشم باز وهد بارت ( کساس گێشتر چه یک سالے) پدا هم نباید سرجمی شهری بسیجئے اَرزشا، زوتێن دێمگیریئے وئیل کنگا په دێمرئویئے واستا کم اَرزش زانگ ببیت. په چیا شهری کاهِم داریئے جُنزئے کبول کنگ په مردمان گران اِنت؟

گران اِنت که بزانێن په چیا مردم شهری کاهِم داریئے جُنزانی کبول کنگئے جاها، ترُندێن جُنزانی نێمگا دلبند بوتگ‌اَنت. اے بُنگپئے سئوب چۆ بیت کنت که بُنگپ دگری اَنت. سَتَر گۆن اے گوستگێن وهدا نرمێن کاهم داریئے زانت، کُدرتئے دێما گێشتر بوتگ، بله گێشترێن مردم نزاننت که نرمێن کاهم داری یک پدل‌گندێن راجی بدلی اَڈیئے واستا جاه نندے. هر رۆچئے زندگی پُر چه اِسپانک، تامُر، هئیال و دگه دۆد و ربێدگی لۆٹ اَنت که ترُندیا ستاه کننت اے ستاه مُدام چه ترندیا په شهری کاهِم داریئے شئوکێن سرگوَستئے گار کنگئے هِزمت و مردمی کُدرتئے جُنز اِنت  که گوَستگێن هزارئیان نرمێن جنگ جۆڑ بوتگ‌اَنت.

پدا هم اگن مردم اے دیدانکا کبول بکننت که شهری کاهِم داری کار کنت. بیت کنت که راستێن زانت و سۆبمدنێن چۆنی نکش رێچی و اجرا و همگرنچیئے په یک نرمێن انکلابے واستا مبیتِش. لهتێن چه آیانی سئوبان اِش اِنت که دئولتان په اے تکنیکانی یاد گیریئے واستا چه مردمان بازێن دێمگیریے کُرتگ.

اے دگر بلکێن چه نرمێن کاهِم داریئے کبول کنگا دوریِش کُرتگ چیا که کبولِش کُرتگ که اے کاهِم داری کار ندنت یا اشی که بگئیر چه تْرُندیا کار نکنت. وتی همے سرگوَستئے سئوبا، په دَروَر، زهرشانیے که گلتی سرا کنگ بوتگ، بیت کنت که اے آسرا برسنت که تئوامێن نرمێن کاهِم داریئے  تکنیک بێدر بوتگ‌اَنت.یا بیت کنت دمژمن پتا همینچک ریشگ‌دار و پُرّ بزاننت ـ یا جُنزئے آماچ همینچک نزن ببنت ـ که اے باورئے سرا اَنت که بگئیر چه زاهری و هراب کنۆکێن پادتئوار  دست جَنَگا اے جاورئے سرا سرسۆبی کُرت نکننت.

لهتێن دگر هم بیت کنت ایدئولوژیکئے سئوبا، زاتی یا سئوداگری، کارزانتی گۆما، تْرُندیئے کارمرز کنگا بُنگنجی کننت. په دَروَر، بِلّی که گێشترێن مزهبی رُمب  سُهل و تْرُندیا منّنت، بازێنے چه دینی رَبیَتان پُر چه اَدبئے تْرندیئے دیدانکان اَنت. انچۆ لهتێن چه مارکسیستیئے درۆشمان راجئے بدلیا، سلاهبندێن زهرشانیئے زلورتا په مالدارئے جُتا کنگ چه مالا و آیانی هستیا و آیانی شنگ کنگ اِدالتئے گۆما و یک نۆکێن اکتسادی جُنزیئے جۆڑێنگ چه همگرنچی واهُندیا، مُچی نیاما کبول کنگی اِنت. لهتێن دگه که آیانی ربێدگ چُش اِنت، نرمێن کاهِم دارانی دۆست‌داران یک تهرے پَگّاهیا شنگ کننت و لۆٹنت تئوامێن تَهران ٹێبلئے سرا اێر بکننت تان راهے په کاهِم داری، رَند بئیوکانی کئیاسا و وتواجهی آییئے تئوامێن شکلان ببیت.

انچۆ انّوگێن وانشت زاتی کُدرتی تهریکا په تْرُندیئے بُنپانیا یا همگرنچیا پێش داریت. هاس، گۆن بازێن آمێن شۆهازگان په تْرُندیئے بُنپانیئے واستا گۆن آییئے سۆبمندیا، مردم وت بێڑ گیریئے سئوبا لۆٹنت تْرُندیا بمنّنت یا چه آییا کارمرز بکننت.

کُدرت والاێن سئوب اے دیدانکئے پُشتا هست که تْرُندیئے کارمز کنگ اێوکێن راهے که مردم وتی لۆٹان رسنت. سلاهئے سئوداگری یکّے چه مزنێن و سوت والاێن جهانئے هُنران اِنت و اے هنر په وتی سوتّئے اێمن کنگئے واستا اے پئیگام اے بُنگپا مُهر کنت که تْرندی اێوکێن راه اِنت.

پدا هم گۆن اے بازێن هال و هبران اگن کنۆک اے انجامئے سرا برسنت که نرمێن جُنز سۆبمندێن درۆشمے، باید ییا تئومێن مردمانی دستا برسێنیت. اے کار چه چێری درۆشمان بیت کنت.

ائولی،  باید اے شنگ بوتگێن نادرستێن دیدانک که نرمێن جُنزئے بارئوا هاس اِشی که نرمێن جُنز گار بیت، سُست و بێسۆب اِنت یا چه دُژمنا لۆٹیت که اَدبا اَرزش بدنت، گار ببیت.

دومی، مردم باید اے بارئوا که شهری کاهم داری په چیا بازێن بُنگپیئے تها پرسۆب بوتگ و پرۆشی وارتگ گهترێن پهمے ببیتِش. هاس، کارزانتانے که چه تْرُندێن درۆشما کارمرز کننت، نبایدنت چه وتی تئوامین جهانئے هم اَهدان نادرستێن درس یات بگرنت. اشیئے بدالا، آمێن مردم باید چه نمونگێن سرگوَستا درستێن درس یات بگرنت که لهتێن چه اساسی نمونگان و رۆشنێن کارپدان په هم وهدێن جُنزان پێش کننت. لهتێن چه درسانے که چه جُنزانی وانشتا گِرَگ بوتگ‌اَنت و باندات اے دگه شهری کاهِم داریئے جُنزانی کُمکّا کاینت چێری هسابئے تها اَنت.

۱ـ جُنزانے که دکیکێن نکش رێچی، برجم داری، یادت دئیگ و مچّی که پێسر چه بسیجئے مُچی اَنت، کئیاس گۆن پێسریگێن جُنزان که پێسر چه یک برنامهے جۆڑێنگا و سیاسی استراتژیئے درۆشما سَڑکّانی سرا کاینت، بیت کنت که بازێن دۆستدارے په وت کَشّنت.

۲ـ جُنزانے که انداز و ڈئولئے دیدانکا رُدنت، بیت کنت که گێشتر سۆبمندیِش هست.

۳ـ جُنزانے که په زهرشانی، لۆٹ و دیجیتالئے کارئے سرا تکّه نه‌اَنت بلکێن چه هم مسیرێن جُنزانی راه، راجئے برجم ڈاری و همکاری نکنگئے تکنیکان کُدرت جۆڑ کننت،‏ بیت کنت که سۆبمندێن و همێشگێن دۆست‌دار جۆڑ بکننت

۴ـ جُنزانے که په هۆشمندێن اۆشتئے دُژمنیئے واستا بازێن استراتژیے پێش گندی کننت و شِنگ کننت، بیت کنت که سۆبمند بنت. اے کار ،گندگ و اۆشتارێنوکێن تاکتیکانی پَجّاه آرگئے زلورت اِنت.

۵ـ آسرا، جُنزانے که ازباب و استراتژیا په یکّی و زۆرێن رهگیری (انضباط) جۆڑ کننت،‏ بیت کنت گهتر چه آ جُنزانے ببنت که اے بدلیا شانسئے سرا اَڈێننت.

آسرا هم ۵‏ نُکتهئے یات آرگ زلوری اِنت..

۱ـ شهری کاهم داری گێشترێن جاهان په تْرندێن کاهم داریا،  پدلێن و سۆبمندێن جاه نندے. شهری کاهِم داری ،‏شرّ بئیگ و شهری بئیگئے مانایا نه‌اِنت، بلکێن آ کاهم داریا اِشارت کنت که راجی بُنهشتئے سرا جۆڑ اِنت. شهری کاهِم داری جَنگئے بارئوا و نۆکێن جاه نندئے جۆڑێنگ گۆن لهتێن درۆشمانی کارمرز کنگا اِنت که چه تْرُندیا آمگیرتر و سۆبمندتر اِنت.

۲ـ شهری کاهِم داری نه گۆن دُژمنئے دلئے رهم آرگا، بلکێن گۆن بُندری پُشتئے رَدراهیا کار کنت.

۳ـ شهری کاهِم داری گێشتر چه زهرشانی اِنت و همکاری نکنگئے درۆشم، چۆ اۆشت کاری (اعتصاب) و نۆکێن جاه‌نندئے جۆڑێنگ‌اِنت. اے جاه‌نند یک نۆکێن جُنزیئے همرنگێن دیدانک چۆ دُژمنی کُمکّانی جُنز، اکتسادی جاه‌نندێن جُنز، سیاسی رُمبئے جاه‌نند اَنت که نۆکێن زندگیے سرگوَستا په آیان جۆڑ کنت.

۴ـ شهری کاهِم داری اے سدێن گوَستگێن سالان چه سلاهبندێن کاهِم داریئے کئیاسا سۆبمندتر بوتگ‌اَنت و هم بازێن بدلیانی دێمرئویئے دێما برگ و هم دموکراسی کنگ و هم اے کارئے کنگا بگئیر چه دراج وهدێن بشر دۆستیئے نیاما گپچلئے جۆڑ کنگا سۆبمندتر بوتگ.

۵ـ بِلّی که مُدام نرمێن کاهِم داری سۆبمند نبیت، بله گێشتر چه آ چیزّے اِنت که آیانی دُژمن لۆٹنت شما بزانێت.