یازاز: اریکا چنوئث
بیرینجی جاواب اوندان عبارتدیر کی، دونیادا داها چوخ اینسان زوراکیلیق‌سیز دیرنیشین ديیشیکلیکلره نایل اولماق اوچون قانونی و اوغورلو بیر یول اولدوغو فیکرینی قبول ائده‌جک.
ایکینجیسی، بیلگی تکنولوژیسی اینسانلارین اؤنجه‌لر بیلدیریلمه‌میش و یا باسدیریلمیش حادثهلر حاقیندا بیلگی الده ائتمه‌لرینی آسانلاشدیریب. الیتلر آرتیق اؤنجه‌کی دؤورلرده اولدوغو کیمی بیلگینی آسانلیقلا کنترل ائده بیلمیر، بو ایسه اونو گؤستریر کی، بو گون عادی اینسانلار حاقیندا خبر و بیلگی تاپماق داها آسان اولا بیلر.
اوچونجوسو، زوراکیلیق بازاری دورغونلاشیر. سووئت بیرلیگی‌نین داغیلماسی ایله اساساً سلاحلی قروپلارا دؤولت دستیی‌نین آزالماسی نظره آلیندیقدا بو، داها آیدین گؤرونور.
دؤردونجوسو، ایکینجی دونیا ساواشیندان سونراکی دؤورده اینسانلارین اؤنملی بیر حیصه‌‌‌سی اینسان حوقوقلاری‌نین، عدالتین قورونماسینا، زوراکیلیغین آرادان قالدیریلماسینا اؤنم وئریر و طلب ائدیر.
آما بلکه ده ان ناراحات‌ائدیجیسی اودور کی، بوتون دونیادا اینسانلار ظولمه قارشی کوتلوی سفربرلیگین ایندی داها دا ضروری اولدوغونو حیس ائده بیلرلر. سون اونیللیکده دموکراتیک حؤکومتلر هرزامان‌کیندن داها چوخ آخسادی و اوتوتوریزمه قاییتدی. ایستاتیستیکالار گؤستریر کی، ۱۹۰۰-جو ایلدن ۲۰۱۹-جو ایله قدر اولان زوراکیلیق‌سیز اینقیلابلارین یوزده ۵۰-دن چوخو اوغورلو اولوب. بو آرادا، زوراکیلیق‌سیز اینقیلابی کامپانییالارین اوغور نیسبتی بو اورتا سويه‌‌ده اولسا دا و یا ۱۹۶۰-جی ایللردن ۲۰۱۰-جو ایله قدر آرتسا دا، زامانلا اؤنملی ديیشیکلیکلر باش وئردی. ۲۰۱۰-جو ایلدن بری بوتون اینقیلابلارین اوغور نیسبتی آزالیب. فاکتیکی اولاراق، سون اون ایلده زوراکیلیق‌سیز اینقیلابلارین یوزده ۳۴-دن آزی، زوراکی اینقیلابلارین یوزده ۹-دان آزی اوغورلو اولموشدور. بئله‌لیکله، سون اون ایل ناراحات‌ائدیجی بیر پارادوکسو اورتایا قویور: مدنی دیرنیش رئژیملره مئیدان اوخوماق اوچون اینقیلابی موباریزه‌نین ان عومومی یاناشماسینا چئوریلدیگیندن، اونلارین ائتکینلیگی ده قیسا مدتده آشاغی دوشوب.
۲۰۱۰-جو ایلدن سونرا زوراکیلیق‌سیز اینقیلابلارین ائتکینلیگی‌نین آزالماسی‌نین ان چوخ احتیمال ائدیلن ایضاحی بو کامپانییالارین کئچیریلدیگی قلوبال باغلامین ديیشن دوغاسینا عایددیر.
بیرینجیسی، داوام ائدن حرکتلر داها چتین رئژیملرله اوزلشه بیلر. یئرلی موتفیقلرینی و طرفدارلارینی دستک‌له‌مکله، موخالیفتین تانینمیش نوماینده‌‌لرینی حبس ائتمکله و یا خالق حرکاتلارینی زوراکیلیغا سؤوق ائتمکله تئز-تئز باش وئرن داخیلی بؤحرانلاردان چیخمیش رئژیملردیرلر بونلار. بو رئژیملردن بعضیلری اعتراضچیلارین خاریجی گوجلرین و یا امپریالیسم طرفیندن دستکلندیگی باره‌ده شایعه‌لر یایماقلا اونلاری مشروعیت سیز ائتمه‌یه چالیشیبلار. ایران، ونزوئلا، سوریه، هنگ‌کنگ، چین و روسییا کیمی رئژیملر رئژیم اوچون دیپلوماتیک و بعضاً ده حربی اؤرتوک تعمین ائتمک اوچون گوجلو اولوسلارآراسی دستکچیلره آرخالانیبلار. شوبهه یوخدور کی، بئله ساحه‌‌‌لرده چالیشان فعاللار سرت و آردیجیل اولمایان دوشمنلرله اوز-اوزه‌دیرلر.
ایکینجیسی، مؤوجود حؤکومتلر زوراکیلیق‌سیز چاغیریشلاری اؤیرنه و اویغونلاشا بیلر. بو گون حاکیميتده اولانلار دا داها گئنیش شکیلده درک ائدیرلر کی، کوتلوی کامپانییالار حقیقتاً ده مؤوجود گوج صاحبلری اوچون تهلوکه‌‌‌دیر. بوندان آرتیق، مدنی دیرنیش او قدر گئنیش ووسعت آلمیشدیر کی، حؤکومتلر باسقیلارلا داها چوخ سیاسی باخیمدان داها عاغیللی یاناشمالار حاضرلاماق و استاندارتلاشدیرماق اوچون داها چوخ ایشلر گؤروبلر. بیر چوخ آراشدیرماچیلار بو یاناشمانی عاغیللی باستیرما smart repression آدلاندیریرلار کی، بو دا حرکاتلار ایچینده ائتکی و پارچالانما یاراتماغین، سیخیشدیرمانین گؤرکملی استراتژیلریندن بیریدیر. بونونلا حاکیميت خالق دستیی‌نین گئنیش بازاسینی گلیشدیرمه‌دن و حاکیميتی قورویوب ساخلاماقدان اؤنجه زوراکیلیقدان ایستیفاده ده داخیل اولماقلا، داها چوخ سلاحلی تاکتیکلردن ایستیفاده ائتمه‌یه سؤوق ائده بیلر. بو مسئله موتفیقلری و ایلیملی (معتدل) اولانلاری حرکاتا قوشولماقدان چکیندیره و یا حرکاتین سیاستینی شوبهه آلتینا آلا بیلر.
اوچونجوسو، آمریکا امپریالیسمینه آرتان داخیلی و قلوبال دیرنیش اؤلکه‌نی خاریجده اؤز لیبرال دموکراسی برندینی تبلیغ ائتمک نيتینده اولان سوپر گوج کیمی دونیا صحنه‌‌‌سیندن گئری چکیلمه‌سینه گتیریب چیخاردی.
آنجاق بئله گؤرونور کی، زوراکیلیق‌سیزلیق کامپانییالاری‌نین ائتکیسی‌نین آزالماسی‌نین اساس سببلری کامپانییالارین اؤز اؤللیکلری ایله باغلیدیر. بیرینجیسی، اؤنجه‌کی بؤلوملرده ایضاح ائدیلدیگی کیمی، دیرنیشین اوغورونون ان اؤنملی گؤستریجیسی اونلارین اؤلچوسودور. سون ایللرده مدنی دیرنیش کامپانییالاری کئچمیشله موقایسه‌‌ده اورتا حسابلا آزالیب.۲۰۱۰-جو ایلدن بری اورتا پیک ایشتیراکی یوزده ۱.۳-دن آشاغی دوشوب.
ایکینجیسی، مؤوجود حرکاتلار داها ائتکیلی اوصوللار اولان عومومی اعتصابلار و سیویل اطاعتسیزلیگی کیمی امکداشلیق ائتمه‌مه‌نین باشقا اوصوللارینی گلیشتیرمه‌دن و تشکیل ائتمه‌دن کوتلوی نومایشلره حدن آرتیق اعتبار ائتمه‌یه مئیللیدیرلر. کوتلوی نومایشلر هر زامان ائلیتایا تضییق گؤسترمک اوچون ان ائتکیلی یول اولمور، اؤزللیکله ده زامانلا داواملی اولمادیقدا. عومومی اعتصابلار کیمی باشقا امکداشلیق ائتمه‌مه اوصوللاری اقتصادی حیاتی چوخ پوزا بیلر و بونا گؤره ده داها تئز فایدا وئریر. اوچونجوسو، سون حرکاتلار گئتدیکجه داها چوخ دیجیتال آکتیولییه و تشکیلاتلانمایا، اؤزللیکله ده گوجلو طرفلری اولان سوسیال مئدیا واسطه‌‌‌سی ایله اعتبار ائدیر. بیر طرفدن دیجیتال آکتیولیک بوگونکو حرکاتلار اوچون قیسا مدت ایچنده کوتلوی رقملرین توپلانماسی باخیمیندان چوخ ائتکیلیدیر. بو، اینسانلارا اؤز شیکایتلرینی گئنیش شکیلده یایمایا ایمکان وئریر. او، آیریجا اینسانلارا اساس انستیتولار و یا حؤکومتلر طرفیندن ایداره اولونمایان مئدیا واسطه‌‌‌سیله ایله‌تیشیم قورماغا و تشکیلاتلانماغا ایمکان وئریر. لاکین دیجیتال پلاتفورمالارا آرخالانان حرکاتلار پلان و دانیشیقلار آپارا و عومومی مقصدلر یارادا بیلن شخصلره و ائتکیلی قوروملارا رهبرلیک ائتمک اوچون داها آز تجهیز اولونا بیلر. بوندان علاوه، اینترنت اوزریندن آسان ایله‌تیشیمین قارانلیق طرفی داها آسان ایزله‌مه و نظارتدیر. حاکیميتده اولانلار موخالیف فیکیرلری ایزله‌مک، تجرید ائتمک و یاتیرتماق اوچون دیجیتال تکنولوژیدن ایستیفاده ائدیب و رابطه‌‌‌نی کسیب حرکاتا
قارشی چیخا بیلرلر. اوتوکراتلار یانلیش بیلگی، تبلیغات و عکس مئساژلار یایماق اوچون دیجیتال تکنولوژیدن گئتدیکجه داها چوخ ایستیفاده ائدیرلر.
نهایت، اینقیلابی ائتکینلیگین آزالماسی هم ده قیسماً حؤکومتلر طرفیندن داها تکمیل باسقی اوصوللاری‌نین گلیشمه‌سی ایله باغلی اولا بیلر. اوتوریتر لیدرلر داخیلی رقیبلری، او جومله‌‌‌دن قئیری-حؤکومت تشکیلاتلارینی (NGO)، موخالیفت لیدرلرینی، اصلاحاتچی کامپانییالاری و اینقیلابلاری سیخیشدیرماق اوچون داها عاغیللی اوصوللار حاضرلاییبلار.
بونونلا بئله، آشاغیداکی ۴ سببه گؤره گؤرونور کی، مدنی دیرنیش هله ده اوتوریتر گوجلره مئیدان اوخویا بیلر.
اوتوریتر حاکیمیتلرین موخالیفتی سیخیشدیرماق ایستیقامتینده آتدیغی آددیملارین هئچ بیری خطاسیز دئییل. آراشدیرمالار گؤستریر کی، توپلومسال باسقی موطلق کوللئکتیو فعالیت اوچون گوونیلیر مانع دئییل.
عاغیللی باستیرما یولوندان تاکتیکاسیندان ایستیفاده ائدن حؤکومتلردن آسیلی اولمایاراق، دونیانین بیر چوخ یئرلرینده خالق حاکیميّتی‌نین تظاهورلری وار. فعاللار چئشیدلی یوللارلا عاغیللی باستیرما اوصوللارینا اویغونلاشماغا باشلاییبلار.
زوراکیلیق‌سیزلیق کامپانییالاری‌نین سونوجلاری نه‌لردیر؟
زوراکیلیق‌سیز اینقیلابلارلا باغلی ایفاده ائدیلن ناراحاتلیقلاردان بیری اونلارین عوضله‌دیکلریندن داها باسقیجی حؤکومتلری حاکیميته گتیره‌جکلری و یا زوراکی اولمایان کامپانییالار اوغورسوز اولارسا، سلاحلی اینقیلابچیلارین موباریزه‌نی اؤز اوزرینه گؤتوره‌رک ایچ ساواش گتیریب چیخاراجاقلاریدیر. تاریخی قئیدلره گؤره، بو ناراحاتلیقلار حاقلیدیر. اؤزللیکله سون ایللرده سوریه، لیبی و سودان کیمی اؤلکه‌لرده مدنی دیرنیشین بیر چوخ نومونه‌سی ایچ ساواشا یول آچیب. لاکین چوخلو آراشدیرماچیلارین آراشدیرماسی گؤستریر کی، بونلار قایدا دئییل، استثنادیر. چوخ‌سایلی آراشدیرمالار گؤستردی کی، زوراکیلیق‌سیز دیرنیش کامپانییالاری چوخ واخت تام دموکراتیک یوللارا سبب اولان دموکراتیک کئچیدلره گتیریب چیخاریر.
زوراکیلیق‌سیز دیرنیشین اوغورسوزلوغا دوچار اولدوغو اؤلکه‌لرده بئله، سلاحلی موباریزه آپاران اؤلکه‌لرله موقایسه‌‌ده، ساواشین بیتمه‌سیندن سونرا بئش ایل ایچینده اونلارین دموکراتیک کئچید احتیمالی تخمیناً دؤرد قات چوخ ایدی. البته، دموکراسی بیر چوخ حرکاتلارین تک آماجی دئییل. اونلارین طلبلرینه سئچکیلر، نظارت و مدنی حوقوقلاری کیمی دموکراتیک تأسیساتلاردان کنارا چیخان سوسیال، اقتصادی و ائتنیک عدالت داخیلدیر. بونونلا بئله، دموکراسی چوخ واخت بو داها بؤیوک مقصدلرین حیاتا کئچیریلمه‌سی اوچون ضروری، قئیری-کافی اولسا دا، ایلکین شرطدیر. آیریجا، دموکراسی‌یه کئچیدله یاناشی، آراشدیرمالار گؤستردی کی، زوراکیلیق‌سیز دیرنیش کامپانییالاری کئچیرمیش اؤلکه‌لرین نؤوبتی اونیللیکده ایچ ساواش ایله اوزلشمه احتیمالی داها آزدیر و حیات کیفیتی داها یوکسکدیر.
عمومیتله، زوراکیلیق‌سیز دیرنیش کامپانییالاریندان ایستیفاده ائدن توپلوملار داها آز داغینتییا معروض قالیب و اونلاردا گوج موناسیبتلری‌نین چوخو ديیشیب. سیاستده ایشتیراکین و مدنی فعالیت و تشکیلاتی‌نین داها یوکسک سويه‌‌لری عمومیتله اوزون‌موددتلی دوزئیده دموکراسی‌یه موثبت ائتکی گؤستریر، چونکی مدنی دیرنیش کامپانییالاری اینسانلارا حؤکومتدن حساب سورشماق اوچون زوراکیلیق‌سیز اوصوللاردان ایستیفاده تجروبه‌سی وئریر. آنجاق اؤنملی سؤز اوندان عبارتدیر کی، کوتلوی عصیانلار شدتلی موناقیشه‌لره چئوریلرسه (لیبی و یا سوریه‌ده اولدوغو کیمی)، دموکراسی‌نین یاییلماسی احتیمالی دئمک اولار کی، صیفیرا برابردیر.
آیریجا گؤرونور کی، کوتلوی زوراکیلیق‌سیز عصیانلار نادیر حاللاردا تک‌باشینا ایداره‌چیلیک سیستمینده مستقل انستیتولارین اولماماسی، درین فساد و یئترسیز گوج پایلاشماق کیمی پروبلئملری حل ائدیر. چونکی دموکراتیک تحکوم وطنداشلاردا یئنی آلیشقانلیقلار یاراتماق، مستقل قوروملارا سرمایه قویماق، حاکیميت بؤلگوسو، گوونلیک اورقانلاریندا و آنایاسانین اصلاحاتلارین آپاریلماسینی طلب ائدیر کی، بوتون وطنداشلارین حوقوقلارینا حؤرمت ائدیلسین. بو ساغلاملاشدیرما سورجی واخت طلب ائدیر (چوخ واخت ان آزی بیر نسیل)، لاکین ترقییه مانع اولانلارین درحال آرادان قالدیریلماسیندا کوتلوی سیویل سفربرلیگین اؤنمینی گؤز آردی ائتمک اولماز.
اینسانلارا مدنی دیرنیشنی قبول ائتمک نییه چتیندیر؟
اینسانلارین مدنی دیرنیشین بوتون تاکتیکلرینی منیمسه‌مکدنسه، نییه زوراکی حرکتلره داوام ائتدیگینی باشا دوشمک چتیندیر. بونون سببلری چوخ گومان کی، باغلامدان آسیلی اولاراق ديیشیر. زوراکیلیق‌سیز دیرنیشین گوجو حاقیندا بیلگی زامان کئچدیکجه آرتسا دا، اینسانلارین چوخو هله ده زوراکیلیق‌سیز دیرنیشین توپلومسال ديیشیکلیک یاراتماق اوچون رئال آلتئرناتیو اولدوغونو باشا دوشمور. گونده‌لیک حیات زوراکیلیغی اؤون حکایه‌‌لر، فیلملر، افسانه‌لر و باشقا مدنی طلبلرله دولودور. زوراکیلیغین بو داواملی اؤوگوسو، زوراکیلیق‌سیز موباریزه‌نین مینیللیکلر ایچنده اورتایا چیخان قئیری-عادی مدنی دیرنیش و خالق گوج حرکاتلاری‌نین تاریخینی سیلمه‌یه خیدمت ائدیر.
اینسانلار مدنی دیرنیشین ایشله‌دیگینی قبول ائتسه‌لر بئله، زوراکیلیق‌سیز اینقیلابی نئجه ائتکیلی شکیلده پلانلاشدیرماق، حیاتا کئچیرمک و ایشتیراک ائتمک باره‌ده آیرینتیلی بیلگی‌یه مالیک اولمایا بیلرلر. سببلرین بیر حیصه‌‌‌سی حؤکومتلرین اینسانلارین بو اوصوللارلا تانیش اولماسی‌نین قارشیسینی آلماق اوچون چوخ چابا گؤسترمه‌سیدیر.
باشقالاری زوراکیلیق‌سیز دیرنیشی قبول ائتمکدن ایمتینا ائده بیلر، چونکی اونلار امیندیرلر کی، بو، نتیجه وئرمه‌یه‌جک و یا زوراکیلیق اولمادان ایشله‌یه بیلمز. مثلا، اعتراضین صحو گئتمه‌سی ایله باغلی اؤز تجروبه‌لرینه گؤره، اونلار بئله سونوجا گله بیلرلر کی، زوراکیلیق‌سیز دیرنیشین بوتون تاکتیکلری معناسیزدیر. و یا اونلار دوشمنلرینی او قدر کؤکلو و یا تکمیل، و یا حرکاتین مقصدلرینی او قدر ادعالی گؤره بیلرلر کی، دراماتیک و پوزوجو حرکتلره ال آتمادان دورومدان قالیب گله بیلمه‌یه‌جکلرینه اینانیرلار.
بیر باشقالاری ایسه ایدئولوژی، شخصی و یا تجاری مقصدلری اوچون زوراکیلیغین ایستیفاده‌سینه آکتیو شکیلده سرمایه قویا بیلر. مثلا، چوخو دینی طریقتلرین متنلری باریش و زوراکیلیغی دستکلسه ده، دینی عنعنه‌‌لرین بیر چوخ شرحلرینده زوراکیلیغا معنوی اساسلاندیرمالار دا داخیلدیر. آیریجا توپلومسال ديیشیکلیکلره بعضی مارکسیست یاناشمالار کاپیتالیست صینفینی اؤز ثروت و مولکیتیندن آییرماق و عدالتلی شکیلده یئنیدن بؤلوشدورمک و کوتله‌لر آراسیندا یئنی عومومی مولکیت سیستمی یاراتماق اوچون سلاحلی عصیانین گرکلیلیگینی اساسلاندیریر. باشقالاری ایسه حساب ائدیر کی، زوراکیلیق‌سیز دیرنیش طرفدارلاری بیر نؤوع دوگماتیزمی تبلیغ ائدیر، حیاررشی و بوتون فورمالاردا حؤکمرانلیغا دیرنیش گؤسترمک اوچون بوتون واریانتلاری ماسادا قویماغا اوستونلوک وئریرلر.
سون آراشدیرمالاردا دا زوراکیلیغی دستک‌له‌مک و یا ایشتیراک ائتمک اوچون گوجلو شخصی موتیواسییالار گؤسترمیشدیر. اؤزللیکله، زوراکیلیغی ائتکینلیگی اساسیندا ساوونماق اوچون توپلومسال چابالارا باخمایاراق، فردلر اینتیقام مقصدیله زوراکیلیغی شخصاً دستکله‌مه‌یه و یا ایستیفاده ائتمه‌یه مئیللیدیرلر. زوراکیلیغین اینسانلارین ایسته‌دیکلرینی الده ائده بیلمه‌لری‌نین تک یولو اولدوغو فیکری‌نین آرخاسیندا گوجلو تیجاری سببلری وار. سلاح تیجارتی دونیانین انگلیرلی ساحه‌‌‌لریندن بیریدیر و بو صنایع‌لر زوراکیلیغین اونلارین ماراقلارینا خیدمت ائتمه‌یین تک یولو اولدوغو مئساژینی تبلیغ ائدیر.
بوتون بو صؤحبتلرله فعاللار زوراکیلیق‌سیزلیق حرکاتلاری‌نین ائتکیلی متد اولدوغو قناعتینه گلسه‌لر، بونو توپلوما چاتدیرا بیلمه‌لیدیرلر. بو مسئله آشاغیداکی اوصوللارلا حیاتا کئچیریلیر.
بیرینجیسی، او، زوراکی دیرنیشین پاسسیو، ضعیف و یا ائتکیسیز اولماسی و یا دوشمنین اخلاقا اهميت وئرمه‌سینی طلب ائتمه‌سی کیمی زوراکیلیق‌سیز دیرنیشله باغلی عومومی یانلیش فیکیرلری دقتله آرادان قالدیرمالیدیر. ایکینجیسی، اینسانلار چئشیدلی یئرلرده اؤزللیکله دیرنیشین نییه اوغور قازاندیغینی و اوغورسوزلوغونو داها یاخشی باشا دوشمه‌لیدیرلر. اؤزللیکله، زوراکیلیق‌سیز فعالیت اوصوللاریندان ایستیفاده ائدن فعاللار بوتون دونیادا اؤز چاغداشلاریندان یانلیش درسلر آلمامالیدیرلار. بونون یئرینه، عادی اینسانلار چاغداش حرکاتلار اوچون بعضی اساس نومونه‌لر و آیدین سونوجلار وئرن تاریخی نومونه‌لردن دوزگون درسلر آلمالیدیرلار.
گله‌جکده باشقا مدنی دیرنیش حرکاتلارینا یاردیم ائده بیله‌جک حرکاتلارین اؤیره‌نیلمه‌سیندن الده ائدیلن بعضی درسلره آشاغیداکیلار داخیلدیر.
۱-کوتلوی سفربرلییه قدر دقتلی پلانلاشدیرما، تشکیلاتلانما، بیلگیلندیرمه و ائتلاف قورولماسینی احاطه ائدن حرکاتلار، چوخ گومان کی، سیاسی پروقرام و استراتژی فورمالاشدیرمازدان اؤنجه کوچه‌لره چیخان حرکاتلاردان داها بؤیوک طرفدارلاری جلب ائده‌جک.
۲-اؤلچوسو و چئشیدلیلیگی بؤیوین حرکتلرین اوغور قازانما احتیمالی داها یوکسکدیر.
۳-تکجه اعتراضلارا، نومایشلره و دیجیتال آکتیولیگه گوونمه‌ین، پارالئل قوروملار، توپلومون تشکیلاتچیلیغی و امکداشلیق ائتمه‌مه اوصوللاری واسطه‌‌‌سیله گوج قورآن حرکاتلارین ائتکیلی و داواملی ایزلییجیلر یاراتما احتیمالی داها یوکسکدیر.
۴- عاغیللی باستیرمایا قارشی موباریزه استراتژیلری قاباقلایان و گلیشتیرن حرکاتلارین اوغور قازانما احتیمالی داها یوکسکدیر. بونون اوچون باستیرما تاکتیکالارینی گؤرمک و بللی ائتمک لازیمدیر.
۵-و نهایت، تضییق آلتیندا بیرلیگی و اینتیظامی سوردورمک اوچون آلتلر و استراتژیلر حاضرلایان حرکاتلار، بو گلیشمه‌لری شانسا بوراخان حرکتلردن داها یاخشی سونوج وئره بیلر.
سوندا ۵ نؤقطه‌‌‌نی خاطیرلاماق لازیمدیر.
1. مدنی دیرنیش چوخلو موحیطلرده زوراکی دیرنیشه رئال و داها تأثیرلی آلتئرناتیودیر. مدنی دیرنیش یاخشی و یا سیویل اولماق دئمک دئییل، سوسیال فعالیته اساسلانان دیرنیشدیر. مدنی دیرنیش زوراکیلیقدان داها احاطه‌‌‌لی و ائتکیلی اوصوللاردان ایستیفاده ائتمکله موباریزه و یئنی آلتئرناتیولر یاراتماقدیر.
2. مدنی دیرنیش دوشمنین قلبینی فتح ائتمکله دئییل، اونون دایاق بازاسیندان یایینماقلا ایشله‌ییر.
3. مدنی دیرنیش اعتراضدان چوخ کنارا چیخیر و اعتصاب و یئنی آلتئرناتیولرین یارادیلماسی کیمی امکداشلیق ائتمه‌مه یؤنتملرینی احاطه ائدیر. بو آلتئرناتیولر اونلارا یئنی حیات تجروبه‌سی قازاندیران قارشیلیقلی یاردیم تشکیلاتلاری، آلتئرناتیو اقتصادی سیستملر، آلتئرناتیو سیاسی قروپلار کیمی یئنی سیستمین تکلیفینه بنزه‌ییر.
۴. مدنی دیرنیش هم بؤیوک موترقی ديیشیکلیکلرین و دموکراتیکلشمه‌نین آپاریلماسیندا، هم ده بو آرادا اوزون‌موددتلی اینسانی بؤحرانلار یاراتمادان سون یوز ایلده سلاحلی دیرنیشدن قات-قات ائتکیلی اولموشدور.
۵. زوراکیلیق‌سیز دیرنیش هر زامان اوغور قازانماسا دا، لاکین اونون پیسله‌ینلری‌نین بیلمه‌یینیزی ایسته‌مه‌دیگیندن داها چوخ شئی وار.
